De federale regering wil roken in attractieparken, dierentuinen, kinderboerderijen en speeltuinen vanaf 2025 verbieden. Dat staat in een anti-tabaksplan van de overheid. Perstablo, de vereniging voor pers-, tabak- en kansspelverkopers, kan zich grotendeels vinden in dit plan maar heeft enkele bedenkingen. Zo vindt het de controle van de ID-kaart bij twijfel bij 25 jaar praktisch niet haalbaar en vraagt het zich af wie de extra investering zal moeten maken voor de opgelegde displayban

Vivaldi wil het aantal plaatsen waar tabak wordt verkocht beperken. Zo kan het vanaf 2025 niet meer in cafés en op festivals. In 2028 wil de regering dan overgaan tot een verbod op de verkoop van tabak in voedingswinkels groter dan 400 m2. Het is ook de bedoeling dat tabaksproducten niet langer geëtaleerd worden op de plaatsen waar ze wel nog mogen worden verkocht, om impulsaankopen te vermijden. 

Perstablo kan zich grotendeels vinden in het anti-tabaksplan van de regering om het tabaksgebruik in België verder terug te dringen. Alleen stelt voorzitter Yannick Gyssens zich enkele vragen bij de uitfaseringstermijn van 5 jaar voor winkels groter dan 400 vierkante meter. Vijf jaar is volgens Gyssens een veel te lange termijn.

Die uitfaseringsperiode van vijf jaar kan volgens ons al veel sneller. We zijn ervan overtuigd dat dat al tegen 2024 zou moeten lukken. — Yannick Gyssens, voorzitter Perstablo

Ook betreurt Gyssens het dat het nog steeds niet is toegestaan dat uitbaters van perswinkels uitleg mogen geven aan hun klanten over minder schadelijke alternatieven voor rookwaren. Denk dan aan verwarmde tabak, vaping en nicotine zakjes. ​ De Hoge Gezondheidsraad heeft in juni dit jaar nog aanbevolen dat rokers beter geïnformeerd moeten worden over lagere-risicoproducten. Zo denkt 64% van de rokers bijvoorbeeld verkeerdelijk dat de e-sigaret minstens even schadelijk is als het roken van tabak.

De huidige regelgeving staat ons niet toe om onze rokende klanten hierover correct te informeren. Wij hopen dan ook dat de overheid in dit tabaksplan de duidelijke opportuniteit grijpt om van de perswinkels eveneens het kanaal te maken waar rokers de geïnformeerde keuze kunnen maken voor een minder schadelijk alternatief, zodat ook hier de sigaret uiteindelijk kan worden uitgefaseerd. — Yannick Gyssens, voorzitter Perstablo

Perstablo ondersteunt de ambitie van de regering om te werken aan een rookvrije generatie. Preventiemaatregelen zoals het uit zicht halen van rokers op plaatsen waar veel kinderen aanwezig zijn en het beperken van verkoopplaatsen om impulsaankopen te vermijden, zijn hiertoe zinnige maatregelen. Perstablo pleit er dan ook al jaren voor om van de perswinkels hét referentiekanaal te maken waar de verkoop van tabaks- en soortgelijke producten op een verantwoordelijke en gecontroleerde wijze kan plaatsvinden. Het verbod op tabaksautomaten en dit verkoopverbod voor supermarkten is dus een eerste stap in de goede richting.

Aangezien rokers zich hierdoor meer tot de perswinkel zullen wenden voor hun aankopen, is het ook in ieders belang dat volwassenen die roken hier in contact kunnen komen met, en informatie kunnen krijgen over lagere-risicoproducten zoals de e-sigaret, verwarmde tabaksproducten en nicotinezakjes. — Yannick Gyssens, voorzitter Perstablo

Controleren vanaf 25 jaar?

Toch bevat het anti-tabaksplan van de overheid ook enkele hiaten. Zo begrijpt Gyssens niet waarom winkeliers de ID-kaart moeten opvragen wanneer er twijfel zou zijn als de klant geen 25 jaar is, terwijl de minimumleeftijd voor het kopen van tabaksproducten 18 jaar is.

Daarnaast zegt het plan dat tabaksproducten in afgesloten displays opgeborgen moeten worden zodat die niet zichtbaar zijn vanuit de winkel. Volgens Perstablo zal de een enorme financiële impact hebben op de perswinkels. Winkels die het vandaag al moeilijk hebben om te overleven door de dalende marges en de hoge kosten.

"De overheid kan dit allemaal beslissen maar wij stellen ons de vraag wie dat gaat betalen? Gesloten displays betekenen een grote investering voor onze winkels. We spreken hier al gauw over duizenden euro's. Gaat de overheid ons hiervoor financieel helpen? Daar lees ik niets over in het anti-tabaksplan." — Yannick Gyssens, voorzitter Perstablo.