De onverkochte. Een leek hoort het in Keulen donderen, de uitbater van een perswinkel weet wel beter. De onverkochte is een systeem waar hij of zij dagelijks mee geconfronteerd wordt. Het is een dagelijkse administratieve taak die er vaak na de werkuren nog eens bijkomt. Een belangrijke taak want het gaat in sommige gevallen om veel geld. Maar wat gebeurt er met die niet-verkochte HUMO en Dag Allemaal?  

Wanneer een winkelpunt een bestelling plaatst, is die natuurlijk nooit zeker of alle exemplaren een klant zullen vinden. “Elke dag krijgen wij onverkochte te verwerken”, vertelt Day Manager David Requena Lopez op de AMP-site te Asse. “De verkoopperiode is kort. Voor kranten is dat natuurlijk slechts één dag, voor sommige magazines een week en voor nog anderen dan weer enkele maanden. Het zijn die niet-verkochte exemplaren, de onverkochten, die de handelaar terugstuurt naar AMP, waarna AMP de winkel crediteert” aldus David. Bij AMP worden de leveringen aan de krantenwinkels continu gestuurd door een team van dataspecialisten. Die zorgen ervoor dat het aandeel onverkochte nummers beperkt blijft, door bijvoorbeeld minder “zomers wonen”-bladen te laten leveren tussen september en april. Een tweede manier waarop AMP de onverkochte beperkt, is door een grotere oplage te spreiden over andere winkels waarvan AMP’s data aangeeft dat er gelijkaardig publiek over de vloer komt. In de vuilnisbak zwieren zou dus de gemakkelijkste oplossing zijn maar dat gebeurt maar in enkele gevallen. Titels zijn namelijk inkomen voor de uitgever, en een groot deel van de onverkochte wordt hergebruikt. 

Het verwerken van onverkochte moet dus snel gaan. Handelaars wensen immers snel gecrediteerd te worden. Daarom zet AMP een hoogtechnologisch apparaat in, met een 10-tal lopende banden, maar hetwelk nauw samenwerkt met mensen. De ene zou niet zonder de andere kunnen. Dat toestel heet de Axon. Het is dat toestel dat zal registreren wat er met het magazine zal moeten gebeuren: recycleren, terugsturen naar de uitgever, of bijhouden in de stocks van AMP. De titels die terugreizen naar de uitgever, verpakt AMP opnieuw netjes in bundeltjes. 

Het begin van deze retourreis start al in de perswinkel. “Elke winkel zal online zijn onverkochten moeten ingeven via Distriweb. De Axon zal elk geretourneerd exemplaar per winkel scannen, fotograferen en checken of het aantal aangegeven onverkochte overeenkomt met de inhoud van de bak. Meestal klopt dat ook helemaal”, weet David. “Dat is erg belangrijk omdat AMP de perswinkel snel het bedrag van de onverkochte terug wil betalen. Die creditering is tevens een belangrijke dienst die AMP levert aan de uitgevers.” 

Retour naar afzender 

Bij kranten zorgt de actualiteit voor tijdsdruk - bij onverkochte is het de creditering aan de handelaars die er een race tegen de klok van maakt. Nooit méér dan drie dagen duurt de verwerking, die dag-in dag-uit dag twaalf mensen continu voltijds bezighoudt.  

De eindbestemming van het niet-verkochte magazine hangt af van het contract met de uitgever. Uitgevers rendabiliseren zo veel mogelijk en 92% van de onverkochte wordt gerecycleerd. Andere pallet die wacht op de vrachtwagen van de uitgeverij? Vroeger werden de onverkochten vooral teruggestuurd naar de uitgeverij, vandaag wint de perscontainer steeds vaker het pleit.  

Vooral de duurdere magazines die minder tijdsgebonden zijn worden bewaard. Het gebeurt weleens dat die na enkele maanden opnieuw te koop worden aangeboden. Weekmagazines halen het nooit. Die gaan voor het grootste deel naar de perscontainer. “Het gebeurt dat er enkelen opzij gehouden worden om na te sturen naar abonnees die bijvoorbeeld op vakantie zijn. Dan vraagt de uitgeverij die bij te houden en te bezorgen”, verduidelijkt David. “Vroeger deed de uitgeverij dat maar nu doet AMP dat. Het is een bijkomende dienst van AMP aan de uitgevers. Zo sparen we een tussenschakel uit.” 

De mezzanine 

De uitgever kan onverkochte maanden of zelfs een jaar later terug uitzetten. Denk maar aan de weggevertjes op een salon, zoals autobladen op Brussels Motor Show. Het is dus van belang de onverkochte lang en nauwkeurig te kunnen bijhouden. Daarom liet AMP in 2020 een extra magazijnruimte van 1500 m2 bijbouwen. Binnen AMP gemoedelijk “de mezzanine” genoemd, huisvest dit uitgestrekte verdiep duizenden magazines én bijhorende accessoires in honderden rekken. Déjà vu? Dat kan, want in Perstablo 25 belichtten we reeds deze Ali Baba-grot van AMP. “Vaak gaat het om verzamelaarsstukken zoals modelautootjes, vliegtuigjes of andere gadgets. Perswinkels kunnen zo altijd extra exemplaren bestellen, moesten zij door hun voorraad zijn.” aldus David Lopez.  

Volgende keer nemen we een kijkje in AMP’s afdeling Diversificatie – alles waarmee de handel z’n klanten een plezier doet, en soms uit de brand helpt: drankjes en hapjes, geschenkjes, accessoires, boeken en strips, maar ook gelegenheids-items zoals voetbalsjaals - Een redelijk nieuwe afdeling binnen AMP maar wel eentje die jaar na jaar groeit, en de verkoop van de perswinkel flink omhoogduwt.